سهم پلتفرم‌های داخلی در اقتصاد دیجیتال

مدتی قبل «ابوالحسن فیروزآبادی» دبیر شورای‌عالی فضای مجازی در خصوص مهاجرت کسب‌وکارهای خرد به سکوهای داخلی مصاحبه‌ای انجام داد و اعلام کرد سکوهای داخلی قابلیت میزبانی از کسب و کارهای خرد را داشته و می‌توانند بستر مناسبی برای خرید و فروش و پشتیبانی از صنوف و مشاغل مختلف باشند.
برخی رسانه‌ها تاکید رییس مرکز ملی فضای مجازی بر «کسب کارهای خرد» نادیده گرفته و با حذف عبارت «خرد»، به اشتباه این آمار را به کل کسب و کارها تعمیم داده‌اند. Small Business یا «کسب‌وکار کوچک» شرکت‌ها و مجموعه‌های آزاد و خصوصی هستند که کارمندان و درآمد کمتری نسبت به شرکت‌ها بزرگ و متوسط دارند. کسب و کارهای آنلاینی که در بستر فضای مجازی شکل گرفته و توسعه یافته‌اند عموماً از این دسته کسب وکارها به حساب می‌آیند.
بر اساس گزارش تفصیلی که مرکز ملی فضای مجازی منتشر کرده است، ۱۰ سکوی داخلی در کشور فعال هستند که از حیث امکانات کارکردی و تجاری مشابه نمونه خارجی (اینستاگرام) است. در این گزارش، مرکز ملی فضای مجازی به مقایسه امکانات کارکردی این پلتفرم‌ها پرداخت است.

سهم ۷.۳ درصدی اینستاگرام از اقتصاد دیجیتال کشور

تلاش برای افزایش مشارکت مشاغل صنفی و محتوایی و ایجاد امکان شبکه‌سازی
در این مقایسه امکانات کارکردی مانند امکان تعامل، بازخوردگیری، فروش و شبکه‌سازی را برای صاحبان کسب و کار فراهم و امکانات تجاری مانند تولید ترافیک، مشارکت مشاغل صنفی، خرد و محتوایی مورد مقایسه قرار گرفته است.
جدول مقایسه‌ای که شورای عالی فضای مجازی منتشر کرده، نشان می‌دهد شبکه‌های اجتماعی بومی در بخش امکانات کارکردی مانند امکان تعاملی، تجاری و بازخوردگیری توسعه مناسب‌تری نسبت به امکان شبکه‌سازی داشته‌اند. در بخش امکانات تجاری نیز تولید ترافیک و مشارکت مشاغل خرد در مقایسه با نمونه خارجی وضعیت خوبی دارند؛ اما در بخش‌هایی مانند مشارکت مشاغل صنفی و مشارکت مشاغل محتوایی باید تلاش بیشتری صورت بگیرد.
جزییات اقتصاد سالانه اینستاگرام در ایران
در این گزارش آمده است که اقتصاد دیجیتال در سه‌لایه‌ی «هسته»، «اقتصاد دیجیتال» و «اقتصاد دیجیتالی شده» تقسیم‌بندی شده و اقتصاد اینستاگرام نیز در این سه بخش مورد بررسی قرار گرفته است. از مجموع گزارش‌های آماری حجم بازار اینستاگرام در ایران در سال ۷۰ هزار میلیارد تومان است که اگر بخش‌های فاقد آمار را به صورت تخمینی به آن اضافه کنیم حداکثر ۷.۳ درصد از اقتصاد دیجیتال کشور را تشکیل خواهد داد.
مرکز ملی فضای مجازی تاکید دارد که ۷.۳ درصد نسبت حجم بازار اینستاگرام به کل اقتصاد دیجیتال کشور بوده و سهم اقتصاد اینستاگرام نسبت به تولید ناخالص داخلی بسیار کمتر از این مقدار است.
در ادامه این گزارش جزئیات مربوط به سهم ترافیک و میزان حجم بازار اینستاگرام مورد تحلیل قرار گرفته است. به این واسطه سهم ترافیک اینستاگرام از کل حجم بازار فروش ترافیک توسط کاروران ارتباطی ثابت و سیار ۵۰ درصد، ۳۰ هزار میلیارد تومان در سال جمع‌بندی شده است.
برآورد میزان حجم بازار اینستاگرام در لایه دوم اقتصاد دیجیتال که محصول فعالیت‌های خدماتی مانند تبلیغات، پشتیبانی مشتریان و لجستیک است نیز حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان در سال برآورد شده است.
برآورد حجم بازار «اقتصاد دیجیتال شده» با اینستاگرام در صفحاتی که فروش البسه و پوشاک، هنرهای تجسمی و دستی، لوازم آرایشی و بهداشتی، زیورآلات، خدمات آموزشی را انجام می‌دهند، ۲۵ هزار میلیارد تومان در سال تخمین زده می‌شود.