در پی انتشار گزارشی با عنوان «مروری بر یکی از مهمترین وعدههای رئیسی برای اشتغالزایی؛ تناقض آماری در ایجاد یک میلیون شغل» در شماره مورخ ۱۷ شهریور ۱۴۰۱ روزنامه مردم سالاری، روابط عمومی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی توضیحاتی را به روزنامه ارسال داشته است.
در جوابیه وزارت کار آمده است:
• وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در راستای برنامه دولت برای ایجاد سالانه یک میلیون شغل دو جلسه شورای عالی اشتغال با ۳۴ مصوبه اشتغالی را با حضور کلیه بازیگران در سال ۱۴۰۰ برگزار نمود و برای نگاه جامع نگر و دوری از جزءنگری و بخشی و رفع ساده انگاری در بخش اشتغال، برنامه زیست بوم ملی اشتغال را در جلسه ۸۱ شورای عالی اشتغال در حضور رئیس جمهور محترم تصویب نمود، این برنامه با برش استانی، دستگاهی و اعتباری برای اجرا در شش ماهه دوم سال ۱۴۰۰ و سال ۱۴۰۱ ابلاغ گردید.
• بر این اساس وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با دو اقدام پشتیبانی و مانع زدایی برنامه ۱۴۰۰ حوزه اشتغال را به پیش برد که تأمین مالی از طریق منابع بند الف تبصره ۱۸، بند ب تبصره ۱۶ بودجه ۱۴۰۰ و منابع برگشتی و بازپرداختی قانون اشتغال پایدار روستایی و عشایری و افزایش سهم منابع مشاغل خانگی انجام شد.
• جدول عملکرد منابع بند الف تبصره ۱۸ به این صورت است که حدود ۶۰ درصد این منابع اشتغالزایی در حوزههای مربوطه تخصیص یافته است.
همچنین در سال ۱۴۰۰ منابع بند ب تبصره ۱۶، مبلغ ۲۸ هزار میلیارد تومان بوده که مبلغ پرداختی ۱۶ هزار میلیارد تومان انجام شده و ۶۰ درصد تحقق یافته است. همچنین ۲ هزار میلیارد تومان برای مشاغل خانگی، ۲.۷ هزار میلیارد تومان منابع فاز پنجم و ۴.۵ هزار میلیارد تومان از منابع بازپرداختی ذیل قانون اشتغال پایدار روستایی و عشایری پرداخت گردید.
• بخش دوم اقدامات کلیدی در زمینه مانع زدایی و تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار به کمک وزارت اقتصاد و دارایی انجام گردید که توسعه مشاغل خانگی و تسریع در انواع مجوزدهیها انجام شد؛ با توجه به ضرورت تسریع در فرایند صدور مجوز مشاغل خانگی، در حال حاضر تعداد ۴۸۸ رشته مشاغل خانگی به صورت ثبت محور (اعلانی) و ۲۷ رشته مجوز محور میباشند. حدوداً ۹۵% رشتهها، ثبت محور هستند. ضمناً رشتههای مشاغل خانگی از بهمن ماه ۱۴۰۰ با رشد ۵۴ درصدی از ۳۳۵ رشته به ۵۱۵ رشته شغلی افزایش یافته است. طبق گزارشات وزارت اقتصاد و دارایی رتبه اول دستگاههای اجرایی در زمینه تسهیل صدور مجوز مربوط به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.
• نتیجه این اقدامات منجر به ایجاد ۹۷۵ هزار شغل در سال اول عملکرد دولت مردمی سیزدهم گردید که رئیس جمهور محترم اعلام فرمودند. این عدد عملکرد اشتغال مربوط به کلیه دستگاههای اجرایی در کنار نهادهای کمیته امداد امام خمینی(ره)، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) و بسیج است. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت ارتقاء دولت الکترونیک، ارائه خدمات با کیفیت، حکمرانی شایسته و مدیریت داده و اجرای سرشماری ثبتی مبنا در حوزه اشتغال، اقدام به ایجاد سامانههای اطلاعاتی مختلف نموده است تا دادهها و آمار متقن را تولید و مبنای عمل قرار دهد. بر این اساس نسبت به بازطراحی و ایجاد «سامانه ملی رصد اشتغال کشور» اقدام نموده که از مشخصات بارز این سامانه میتوان به موارد زیر اشاره نمود و کلیه موارد با جزئیات قابل قابل ارائه است:
- امکان گزارشگیری از مشخصات کامل اشتغال یافتگان جدید در کشور و محل کار آنها به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه
امکان گزارشگیری میزان اشتغالهای ایجاد شده در کشور در سطوح ملی، استانی، شهرستانی به تفکیک منطقه
امکان گزارشگیری عملکرد دستگاههای اجرایی در ایجاد اشتغالهای جدید به تفکیک دستگاه
امکان گزارشگیری و نظارت بر تحقق عملکرد و تعهد دستگاههای اجرایی مسئول در زیست بوم ملی اشتغال
• با توجه به رویکرد مردمی حاکم بر برنامههای توسعه اشتغال و ضرورت مداخلات خاص منطقهای متناسب با مزیتها و چالشهای موجود، بسیاری از اقدامات و برنامههای اشتغالزا در محدودههای عملیاتی شهرستان و روستاها بوده و اثرات آن قابل تجمیع نبوده یا با وقفههای زمانی در سطوح ملی نمایان میگردد.
• تمرکز برنامههای اشتغال بر گروههای ضعیف و مشاغل و کسبوکارهای خرد، کوچک و خانگی نیز اغلب به مشاغلی منجر میگردد که به نوعی در بخش غیررسمی فعال میباشند درنتیجه کمتر در حوزه رصد و پایش آماری میتوانند قرار گیرند بنابراین انعکاس چنین تحولاتی در شاخصهای رسمی بازار کار چندان مورد انتظار نمیباشد. بهعبارتدیگر بزرگ بودن اشتغال غیررسمی کشور ، موجب گردیده بخشی از تلاشهای صورتگرفته برای ایجاد مشاغل جدید در بخش غیررسمی ناپیدا گردد.
• برنامه ایجاد یک میلیون و دویست هزار شغل برای سال ۱۴۰۱ با برش بخشی صنعت، کشاورزی و خدمات ابلاغ شده است که تاکنون ۴۳۰ هزار شغل ایجاد شده که به تفکیک کد ملی از طریق سامانه ملی رصد اشتغال به تفکیک دستگاه و منطقه و کلیه مشخصات فرد شاغل قابل ارائه به آن روزنامه است.
• برای اولین بار در کشور صحت سنجی اشتغال اعلامی دستگاههای اجرایی در سال ۱۴۰۱، با برنامه پایش اشتغال کشور انجام شده و هم اکنون در حال اجرا است و آخرین آمار اشتغال واقعی سال جاری به صورت متقن برمبنای کد ملی با جزئیات نهاد و دستگاه مسئول ارائه خواهد شد. این نظارت به صورت ملی، استانی، شهرستانی و فنی انجام خواهد شد.
- صحت سنجی پیامکی: در این مرحله پس از ثبت اشتغال در سامانه ملی رصد اشتغال، در قالب پیامک به فرد اطلاع رسانی خواهد شد. فرد پس از دریافت پیامک با کد رهگیری اخذ شده به سامانه مراجعه کرده و با مشاهده اطلاعات ثبت شده، اعتراض یا تأیید خواهد کرد. در صورت اعتراض، به کاربر دستگاه اجرایی و مدیر شهرستان ارسال خواهد شد.
صحت سنجی تلفنی: در این مرحله پس از ثبت اشتغال در سامانه رصد، توسط اپراتور با فرد تماس گرفته خواهد شد و صحت اطلاعات ثبت شده و اشتغال فرد بررسی خواهد شد. در صورت ثبت اعتراض، پرونده به کاربر اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت بررسی ارسال خواهد شد.
صحت سنجی حضوری و میدانی: در این مرحله پس از صحت سنجی تلفنی، فرایند صحت سنجی حضوری با حضور ناظر در محل طرح توسط اپلیکیشن سانار انجام خواهد شد. در صورت غیر فعال بودن طرح یا عدم صحت اطلاعات طرح، طرح حذف یا به مدیر شهرستان بازگشت خواهد خورد. در این مرحله نظارت طی دو مرتبه در سال اتفاق خواهد افتاد. اجرای این طرح، مانع بزرگ پول پاشی در حوزه اشتغال و جلوگیری از هدررفت و انحراف منابع مالی خواهد بود و میتواند تحول بزرگی در زمینه اشتغالزایی واقعی در کشور باشد.